|
ترجمه قدیمی گویا
|
ترجمه قدیمی
(کتاب تثنیه)
فرمان اطاعت
پس الا´ن اي اسرائيل، فرايض و احكامي را كه من به شما تعليم مي‌دهم تا آنها را بجا آوريد بشنويد، تا زنده بمانيد و داخل شده، زميني را كه يَهُوَه، خداي پدران شما، به شما مي‌دهد به تصرّف آوريد. 2 بر كلامي كه من به شما امر مي‌فرمايم چيزي ميفزاييد و چيزي از آن كم منماييد، تا اوامر يَهُوَه خداي خود را كه به شما امر مي‌فرمايم، نگاه داريد. 3 چشمان شما آنچه را خداوند در بَعل‌فغور كرد ديد، زيرا هركه پيروي بَعل‌فغور كرد، يَهُوَه خداي تو، او را از ميان تو هلاك ساخت. 4 اما جميع شما كه به يَهُوَه خداي خود مُلصق شديد، امروز زنده مانديد.
5 اينك چنانكه يَهُوَه، خدايم، مرا امر فرموده است، فرايض و احكام به شما تعليم نمودم، تا در زميني كه شما داخل آن شده، به تصرف مي‌آوريد، چنان عمل نماييد. 6 پس آنها را نگاه داشته، بجا آوريد زيرا كه اين حكمت و فطانت شماست، در نظر قومهايي كه چون اين فرايض را بشنوند، خواهند گفت: «هرآينه اين طايفه‌اي بزرگْ، قوم حكيم، و فطانت پيشه‌اند.» 7 زيرا كدام قوم بزرگ است كه خدا نزديك ايشان باشد چنانكه يَهُوَه، خداي ما است، در هروقت كه نزد او دعا مي‌كنيم؟ 8 و كدام طايفة بزرگ است كه‌فرايض و احكام عادله‌اي مثل تمام اين شريعتي كه من امروز پيش شما مي‌گذارم، دارند؟
9 ليكن احتراز نما و خويشتن را بسيار متوجه باش، مبادا اين چيزهايي را كه چشمانت ديده است فراموش كني و مبادا اينها در تمامي ايّام عمرت از دل تو محو شود، بلكه آنها را به پسرانت و پسران پسرانت تعليم ده. 10 در روزي كه در حضور يَهُوَه خداي خود در حوريب ايستاده بودي و خداوند به من گفت: «قوم را نزد من جمع كن تا كلمات خود را به ايشان بشنوانم، تا بياموزند كه در تمامي روزهايي كه برروي زمين زنده باشند از من بترسند، و پسران خود را تعليم دهند.» 11 و شما نزديك آمده، زير كوه ايستاديد؛ و كوه تا به وسط آسمان به آتش و تاريكي و ابرها و ظلمت غليظ مي‌سوخت. 12 و خداوند با شما از ميان آتش متكلّم شد، و شما آواز كلمات را شنيديد، ليكن صورتي نديديد، بلكه فقط آواز را شنيديد. 13 و عهد خود را كه شما را به نگاه داشتن آن مأمور فرمود، براي شما بيان كرد، يعني ده كلمه را و آنها را بر دو لوح سنگ نوشت. 14 و خداوند مرا در آنوقت امر فرمود كه فرايض و احكام را به شما تعليم دهم، تا آنها را در زميني كه براي تصرّفش به آن عبور مي‌كنيد، بجا آوريد.
منع بت‌پرستي
15 پس خويشتن را بسيار متوجه باشيد، زيرا در روزي كه خداوند با شما در حوريب از ميان آتش تكلّم مي‌نمود، هيچ صورتي نديديد. 16 مبادا فاسد شويد و براي خود صورت‌تراشيده، يا تمثال هر شكلي از شبيه ذكور يا اُناث بسازيد، 17 يا شبيه هر بهيمه‌اي كه بر روي زمين است، يا شبيه هر مرغ بالدار كه در آسمان مي‌پرد، 18 يا شبيه هر خزنده‌اي بر زمين يا شبيه هر ماهي‌اي كه در آبهاي زير زمين است. 19 و مبادا چشمان خود را بسوي آسمان بلند كني، و آفتاب و ماه و ستارگان و جميع جنود آسمان را ديده، فريفته شوي و سجده كرده، آنها را كه يَهُوَه خدايت براي تمامي قومهايي كه زير تمام آسمانند، تقسيم كرده است، عبادت نمايي. 20 ليكن خداوند شما را گرفته، از كوره آهن از مصر بيرون آورد تا براي او قوم ميراث باشيد، چنانكه امروز هستيد.
21 و خداوند بخاطر شما بر من غضبناك شده، قسم خورد كه از اُرْدُنّ عبور نكنم و به آن زمين نيكو كه يَهُوَه خدايت به تو براي ملكيّت مي‌دهد، داخل نشوم. 22 بلكه من در اين زمين خواهم مرد و از اُرْدُن عبور نخواهم كرد؛ ليكن شما عبور خواهيد كرد، و آن زمين نيكو را به تصرّف خواهيد آورد. 23 پس احتياط نماييد، مبادا عهد يَهُوَه، خداي خود را كه با شما بسته است فراموش نماييد، و صورت تراشيده يا شبيه هر چيزي كه يَهُوَه خدايت به تو نهي كرده است، براي خود بسازي. 24 زيرا كه يَهُوَه خدايت آتش سوزنده و خداي غيور است.
25 چون پسران و پسرانِ پسران را توليد نموده، و در زمين مدتي ساكن باشيد، اگر فاسد شده، صورت تراشيده، و شبيه هرچيزي را بسازيد و آنچه در نظر يَهُوَه خداي شما بد است‌بجا آورده، او را غضبناك سازيد، 26 آسمان و زمين را امروز بر شما شاهد مي‌آورم كه از آن زميني كه براي تصرّف آن از اُرْدُنّ بسوي آن عبور مي‌كنيد، البته هلاك خواهيد شد و روزهاي خود را در آن طويل نخواهيد ساخت، بلكه بالكل هلاك خواهيد شد. 27 و خداوند شما را در ميان قومها پراكنده خواهد نمود، و شما در ميان طوايفي كه خداوند شما را به آنجا مي‌برد، قليل‌العدد خواهيد ماند. 28 و در آنجا خدايان ساخته شده دست انسان از چوب و سنگ را عبادت خواهيد كرد، كه نمي‌بينند و نمي‌شنوند و نمي‌خورند و نمي‌بويند. 29 ليكن اگر از آنجا يَهُوَه خداي خود را بطلبي، او را خواهي يافت، بشرطي كه او را به تمامي دل و به تمامي جان خود تفحص نمايي. 30 چون در تنگي گرفتار شوي، و جميع اين وقايع برتو عارض شود، در ايّام آخر بسوي يَهُوَه خداي خود برگشته، آواز او را خواهي شنيد. 31 زيرا كه يَهُوَه خداي تو خداي رحيم است؛ تو را ترك نخواهد كرد و تو را هلاك نخواهد نمود، و عهد پدرانت را كه براي ايشان قسم خورده بود، فراموش نخواهد كرد.
32 زيرا كه از ايّام پيشين كه قبل از تو بوده است، از روزي كه خدا آدم را برزمين آفريد، و از يك كناره آسمان تا به كناره ديگر بپرس كه آيا مثل اين امر عظيم واقع شده يا مثل اين شنيده شده است؟ 33 آيا قومي هرگز آواز خدا را كه از ميان آتش متكلم شود، شنيده باشند و زنده بمانند، چنانكه تو شنيدي؟ 34 و آيا خدا عزيمت كرد كه برود و قومي براي خود از ميان قوم ديگر بگيرد با تجربه‌ها و آيات و معجزات و جنگ و دست‌قوي و بازوي دراز شده و ترسهاي عظيم، موافق هرآنچه يَهُوَه خداي شما براي شما در مصر در نظر شما بعمل آورد؟ 35 اين برتو ظاهر شد تا بداني كه يَهُوَه خداست و غير از او ديگري نيست. 36 از آسمان آواز خود را به تو شنوانيد تا تو را تأديب نمايد، و برزمين آتش عظيم خود را به تو نشان داد و كلام او را از ميان آتش شنيدي. 37 و از اين جهت كه پدران تو را دوست داشته، ذريّت ايشان را بعد از ايشان برگزيده بود، تو را به حضرت خود با قوّت عظيم از مصر بيرون آورد. 38 تا امت‌هاي بزرگتر و عظيم‌تر از تو را پيش روي تو بيرون نمايد و تو را درآورده، زمين ايشان را براي ملكيّت به تو دهد، چنانكه امروز شده است. 39 له'ذا امروز بدان و در دل خود نگاه دار كه يَهُوَه خداست، بالا در آسمان و پايين برروي زمين و ديگري نيست. 40 و فرايض و اوامر او را كه من امروز به تو امر مي‌فرمايم نگاهدار، تا تو را و بعد از تو فرزندان تو را نيكو باشد و تا روزهاي خود را بر زميني كه يَهُوَه خدايت به تو مي‌دهد تا به ابد طويل نمايي.
شهرهاي ملجأ
41 آنگاه موسي سه شهر به آن طرف اُرْدُنّ بسوي مشرق آفتاب جدا كرد. 42 تا قاتلي كه همسايه خود را نادانسته كشته باشد و پيشتر با وي بغض نداشته به آنها فرار كند، و به يكي از اين شهرها فرار كرده، زنده ماند. 43 يعني باصَر در بيابان، در زمين همواري به جهت رؤبينيان، و راموت در جلعاد به جهت جاديان، و جُولان در باشان به جهت مَنَسّيان.
شريعت
44 و اين است شريعتي كه موسي پيش روي بني‌اسرائيل نهاد. 45 اين است شهادات و فرايض و احكامي كه موسي به بني‌اسرائيل گفت، وقتي كه ايشان از مصر بيرون آمدند، 46 به آنطرف اُرْدُنّ در درّه مقابل بيت‌فغور در زمين سيحون، ملك اموريان كه در حشبون ساكن بود، و موسي و بني‌اسرائيل چون از مصر بيرون آمده بودند او را مغلوب ساختند، 47 و زمين او را و زمين عوج ملك باشان را، دو ملك امورياني كه به آنطرف اُرْدُنّ بسوي مشرق آفتاب بودند، به تصرف آوردند، 48 از عَروعير كه بر كناره وادي اَرْنون است تا جبل سيئون كه حرمون باشد، 49 و تمامي عَرَبَه به آنطرف اُرْدُنّ بسوي مشرق تا درياي عربه زير دامنه‌هاي فِسْجَه.
ترجمه تفسیری
موسي قوم را ترغيب به اطاعت مي‌كند
اكنون اي اسرائيل، به قوانيني كه به شما ياد مي‌دهم بدقت گوش كنيد و اگر مي‌خواهيد زنده مانده، به سرزميني كه خداوند، خداي پدرانتان به شما داده است داخل شويد و آن را تصاحب كنيد از اين دستورات اطاعت نماييد. 2 قوانين ديگري به اينها نيفزاييد و چيزي كم نكنيد، بلكه فقط اين دستورات را اجرا كنيد؛ زيرا اين قوانين از جانب خداوند، خدايتان مي‌باشد. 3 ديديد كه چگونه خداوند در بعل فغور همه كساني را كه بت بعل را پرستيدند از بين برد، 4 ولي همگي شما كه به خداوند، خدايتان وفادار بوديد تا به امروز زنده مانده‌ايد.
5 تمام قوانيني را كه خداوند، خدايم به من داده است، به شما ياد داده‌ام. پس وقتي به سرزمين موعود وارد شده، آن را تسخير نموديد از اين قوانين اطاعت كنيد. 6 اگر اين دستورات را اجرا كنيد به داشتن حكمت و بصيرت مشهور خواهيد شد. زماني كه قوم‌هاي مجاور، اين قوانين را بشنوند خواهند گفت: «اين قوم بزرگ از چه حكمت و بصيرتي برخوردار است!» 7 هيچ قومي، هر قدر هم كه بزرگ باشد، مثل ما خدايي ندارد كه در بين آنها بوده، هر وقت او را بخوانند، فوري جواب دهد. 8 هيچ ملتي، هر قدر هم كه بزرگ باشد، چنين احكام و قوانين عادلانه‌اي كه امروز به شما ياد دادم، ندارد.
9 ولي مواظب باشيد و دقت كنيد مبادا در طول زندگي‌تان آنچه را كه با چشمانتان ديده‌ايد فراموش كنيد. همه اين چيزها را به فرزندان و نوادگانتان تعليم دهيد. 10 به ياد آوريد آن روزي را كه در كوه حوريب در برابر خداوند ايستاده بوديد و او به من گفت: «مردم را به حضور من بخوان و من به ايشان تعليم خواهم داد تا ياد بگيرند هميشه مرا احترام كنند و دستورات مرا به فرزندانشان بياموزند.» 11 شما در دامنه كوه ايستاده بوديد. ابرهاي سياه و تاريكي شديد اطراف كوه را فرا گرفته بود و شعله‌هاي آتش از آن به‌آسمان زبانه مي‌كشيد. 12 آنگاه خداوند از ميان آتش با شما سخن گفت. شما كلامش را مي‌شنيديد، ولي او را نمي‌ديديد. 13 او قوانيني را كه شما بايد اطاعت كنيد يعني «ده فرمان» را اعلام فرمود و آنها را بر دو لوح سنگي نوشت. 14 آري، در همان وقت بود كه خدا به من دستور داد قوانيني را كه بايد بعد از رسيدن به سرزمين موعود اجرا كنيد به شما ياد دهم.
نهي از بت‌پرستي
15 شما در آن روز در كوه حوريب وقتي كه خداوند از ميان آتش با شما سخن مي‌گفت، شكل و صورتي از او نديديد. پس مواظب باشيد 16 مبادا با ساختن مجسمه‌اي از خدا خود را آلوده سازيد، يعني با ساختن بتي به هر شكل، چه به صورت مرد يا زن، 17 و چه به صورت حيوان يا پرنده، 18 خزنده يا ماهي. 19 همچنين وقتي به آسمان نگاه مي‌كنيد و خورشيد و ماه و ستارگان را كه خدا براي تمام قوم‌هاي روي زمين آفريده است مي‌بينيد، آنها را پرستش نكنيد. 20 خداوند شما را از مصر، از آن كوره آتش، بيرون آورد تا قوم خاص او و ميراث او باشيد، چنانكه امروز هستيد. 21 ولي بخاطر شما نسبت به من خشمناك گرديد و به تأكيد اعلام فرمود كه من به آنسوي رود اردن يعني به سرزمين حاصلخيزي كه به شما به ميراث داده است نخواهم رفت. 22 من اينجا در اينسوي رودخانه خواهم مرد، ولي شما از رودخانه عبور خواهيد كرد و آن زمين حاصلخيز را تصرف خواهيد نمود. 23 هوشيار باشيد مبادا عهدي را كه خداوند، خدايتان با شما بسته است بشكنيد! اگر دست به ساختن هرگونه بتي بزنيد آن عهد را مي‌شكنيد، چون خداوند، خدايتان اين كار را بكلي منع كرده است. 24 او آتشي سوزنده و خدايي غيور است.
25 حتي اگر سالها در سرزمين موعود ساكن بوده، در آنجا صاحب فرزندان و نوادگان شده باشيد، ولي با ساختن بت خود را آلوده كرده با گناهانتان خداوند را غضبناك سازيد، 26 زمين و آسمان را شاهد مي‌آورم كه در آن سرزميني كه با گذشتن از رود اردن آن را تصاحب خواهيد كرد، نابود خواهيد شد.عمرتان در آنجا كوتاه خواهد بود و بكلي نابود خواهيد شد. 27 خداوند شما را در ميان قومها پراكنده خواهد كرد و تعدادتان بسيار كم خواهد شد. 28 در آنجا، بتهايي را كه از چوب و سنگ ساخته شده‌اند پرستش خواهيد كرد، بتهايي كه نه مي‌بينند، نه مي‌شنوند، نه مي‌بويند و نه مي‌خورند.
29 ولي اگر شما دوباره شروع به طلبيدن خداوند، خدايتان كنيد، زماني او را خواهيد يافت كه با تمام دل و جانتان او را طلبيده باشيد. 30 وقتي در سختي باشيد و تمام اين حوادث براي شما رخ دهد، آنگاه سرانجام به خداوند، خدايتان روي آورده، آنچه را كه او به شما بگويد اطاعت خواهيد كرد. 31 خداوند، خدايتان رحيم است، پس او شما را ترك نكرده، نابود نخواهد نمود و عهدي را كه با پدران شما بسته است فراموش نخواهد كرد.
32 در تمامي تاريخ، از وقتي كه خدا انسان را روي زمين آفريد، از يك گوشه آسمان تا گوشه ديگر جستجو كنيد و ببينيد آيا مي‌توانيد چيزي شبيه به اين پيدا كنيد كه 33 قومي صداي خداوند را كه از ميان آتش با آنها سخن گفته است مثل شما شنيده و زنده مانده باشد! 34 در كجا مي‌توانيد هرگز چنين چيزي را پيدا كنيد كه خداوند با فرستادن بلاهاي ترسناك و بوسيله معجزات عظيم و جنگ و وحشت، قومي را از بردگي رها ساخته باشد؟ ولي خداوند، خدايتان همه اين كارها را در مصر پيش چشمانتان براي شما انجام داد. 35 خداوند اين كارها را كرد تا شما بدانيد كه فقط او خداست و كسي ديگر مانند او وجود ندارد. 36 او هنگامي كه از آسمان به شما تعليم مي‌داد اجازه داد كه شما صدايش را بشنويد؛ او گذاشت كه شما ستون بزرگ آتشش را روي زمين ببينيد. شما حتي كلامش را از ميان آتش شنيديد.
37 چون او پدران شما را دوست داشت و اراده نمود كه فرزندانشان را بركت دهد، پس شخص شما را از مصر با نمايش عظيمي از قدرت خود بيرون آورد. 38 او قوم‌هاي ديگر را كه قويتر و بزرگتر از شما بودند پراكنده نمود و سرزمين‌شان را بطوري كه امروز مشاهده مي‌كنيد، به شما بخشيد. 39 پس امروز به‌خاطر آريد و فراموش نكنيد كه خداوند، هم خداي آسمانها و هم خداي زمين است و هيچ خدايي غير از او وجود ندارد! 40 شما بايد قوانيني را كه امروز به شما مي‌دهم اطاعت كنيد تا خود و فرزندانتان كامياب بوده، تا به ابد در سرزميني كه خداوند، خدايتان به شما مي‌بخشد زندگي كنيد.
شهرهاي پناهگاه در شرق رود اردن
41 آنگاه موسي سه شهر در شرق رود اردن تعيين كرد 42 تا اگر كسي تصادفاً شخصي را بكشد براي فرار از خطر به آنجا پناه ببرد. 43 اين شهرها عبارت بودند از: باصر واقع در اراضي مسطح بيابان براي قبيله رئوبين، راموت در جلعاد براي قبيله جاد، و جولان در باشان براي قبيله منسي.
ابلاغ قوانين خدا به قوم اسرائيل
44و45و46 وقتي قوم اسرائيل از مصر خارج شده و در شرق رود اردن در كنار شهر بيت فغور اردو زده بودند، موسي قوانين خدا را به آنها داد. (اين همان سرزميني بود كه قبلاً اموري‌ها در زمان سلطنت سيحون پادشاه كه پايتختش حشبون بود در آنجا سكونت داشتند و موسي و بني‌اسرائيل وي را بامردمش نابود كردند. 47 آنها بر سرزمين او و بر سرزمين عوج، پادشاه باشان كه هر دو از پادشاهان اموريهاي شرق رود اردن بودند غلبه يافتند. 48 اين سرزمين از عروعير در كنار رود ارنون تا كوه سريون كه همان حرمون باشد، امتداد مي‌يافت 49 و شامل تمام منطقه شرق رود اردن كه از جنوب به درياي مرده و از شرق به دامنه كوه پيسگاه منتهي مي‌شد، بود.)
راهنما
راهنما
باب‌هاي 4 ، 5 . چسبيدن به كلام خدا
اين دو باب شامل نصيحت‌هاي صميمانة موسي براي اطاعت از فرمان‌هاي خدا، تعليم مستمر آنها به فرزندان و اجتناب از بُت‌پرستي هستند؛ و مكرراً يادآوري شده كه امنيت و خوشبختيِ قوم به وفاداري و اطاعتشان از خدا بستگي دارد.
ده فرمان (باب 5)، در خروج 20 نيز ذكر شده‌اند.
