كتاب «پيدايش»، همانگونه كه از اسمش پيداست، از پيدايش عالم هستي سخن ميگويد. در اين كتاب ميخوانيم كه چگونه خدا دنيا را ميآفريند، چگونه انسان را خلق ميكند و او را در محيطي كامل و زيبا قرار ميدهد، چگونه گناه وارد جهان ميشود و سرانجام چگونه خدا براي نجات انسانِ گناهكار چارهاي ميانديشد. مطالبي كه در اين كتاب آمده عبارت است از آغاز تاريخ بشر، آغاز هنر و صنايع دستي، چگونگي پيدايش زبانها و قومهاي گوناگون. از فصل دوازده به بعد، مسير كتاب متوجه قوم اسرائيل ميشود. از اينجا به بعد داستان زندگي ابراهيم، اسحاق، يعقوب و پسرانش در كتاب ثبت شده كه در خاتمه با شرح زندگي يوسف در مصر پايان ميپذيرد.
موضوع اصلي كتاب «پيدايش» كه در سراسر اين كتاب محسوس است، اين است كه هرچند گناه انسان آنچه را كه خدا خوب و زيبا آفريده بود خراب كرد، اما خدا از فعاليت خود دست نكشيده است بلكه بدنبال بشر گمگشته است تا او را نجات دهد و رستگار سازد؛ خدا بر عالم هستي مسلط است و تاريخ بشر را در مسير منافع و نجات عزيزان خود به پيش ميبرد.
راهنما
پيدايش
آغاز جهان، انسان، قوم يهود
آفرينش - طوفان - ابراهيم - اسحاق - يعقوب - يوسف
تأليف پيدايش
سنت كهن يهودي و مسيحي حاكي از آن است كه موسي، تحت هدايت خدا، كتاب پيدايش را با استفاده از اسناد قديمي موجود در آن زمان تأليف كرد. كتاب، با وقايع حدود 300 سال پيش از موسي پايان مييابد. ممكن است موسي اين اطلاعات را بواسطة مكاشفة مستقيم از خدا يا از طريق گزارشهاي تاريخي كه از اجدادش بجا مانده بود، دريافت كرده باشد.
كتاب با «سرود آفرينش» آغاز ميشود و سپس با ده عدد «كتاب پيدايش»، كه چارچوب اصلي كتاب پيدايش را تشكيل ميدهند، ادامه مييابد. بنظر ميرسد كه موسي اين ده كتاب را، به همراه اضافات و توضيحاتي كه احتمالاً با هدايت خدا صورت گرفته، به هم ضميمه كرده است. اين يازده سند عبارتند از:
«سرود آفرينش» (1 : 1 - 2 : 3)
«پيدايش آسمانها و زمين» (2 : 4 - 4 : 26)
«كتاب پيدايش آدم» (5 : 1 - 6 : 8)
«پيدايش نوح» (6 : 9 - 9 : 28)
«پيدايش پسران نوح» (10 : 1 - 11 : 9)
«پيدايش سام» (11 : 10 - 26)
«پيدايش تارح» (11 : 27 - 25 : 11)
«پيدايش اسماعيل» (25 : 12 - 18)
«پيدايش اسحق» (25 : 19 - 35 : 29)
«پيدايش عيسو» (36 : 1 - 43)
«پيدايش يعقوب» (37 : 2 - 50 : 26)