|
ترجمه قدیمی گویا
|
ترجمه قديمي(كتاب امثال سليمان)
درباره فردا فخر منما، زيرا نمي‌داني كه روز چه خواهد زاييد.
2 ديگري تو را بستايد و نه دهان خودت؛ غريبي و نه لبهاي تو.
3 سنگ سنگين است و ريگ ثقيل، اما خشم احمق از هر دو آنها سنگينتر است.
4 غضبْ ستم‌كيش است و خشمْ سيل؛ اما كيست كه در برابر حسد تواند ايستاد؟
5 تنبيه آشكار از محبت پنهان بهتر است.
6 جراحات دوستْ وفادار است، اما بوسه‌هاي دشمن افراط است.
7 شكم سير از شان عسل كراهت دارد، اما براي شكم گرسنه هر تلخي شيرين است.
8 كسي كه از مكان خود آواره بشود، مثل گنجشكي است كه از آشيانه‌اش آواره گردد.
9 روغن و عطر دل را شاد مي‌كند، همچنان حلاوت دوست از مشورت دل.
10 دوست خود و دوست پدرت را ترك منما، و در روز مصيبت خود به خانه برادرت داخل مشو، زيرا كه همسايه نزديك از برادر دور بهتر است.
11 اي پسر من حكمت بياموز و دل مرا شاد كن، تا ملامت‌كنندگان خود را مجاب سازم.
12 مرد زيرك، بلا را مي‌بيند و خويشتن را مخفي مي‌سازد؛ اما جاهلان مي‌گذرند و در عقوبت گرفتار مي‌شوند.
13 جامه آن كس را بگير كه به جهت غريب ضامن است؛ و او را به رهن بگير كه ضامن بيگانگان است.
14 كسي كه صبح زود برخاسته، دوست خود را به آواز بلند بركت دهد، از برايش لعنت محسوب مي‌شود.
15 چكيدن دائمي آب در روز باران، و زن ستيزه‌جو مشابه‌اند.
16 هركه او را باز دارد مثل كسي است كه باد را نگاه دارد، يا روغن را كه در دست راست خود گرفته باشد.
17 آهن، آهن را تيز مي‌كند، همچنين مرد روي دوست خود را تيز مي‌سازد.
18 هر كه درخت انجير را نگاه دارد ميوه‌اش را خواهد خورد، و هر كه آقاي خود را ملازمت نمايد محترم خواهد شد.
19 چنانكه در آب صورت به صورت است، همچنان دل انسان به انسان.
20 هاويه و اَبَدّون سير نمي‌شوند، همچنان چشمان انسان سير نخواهند شد.
21 بوته براي نقره و كوره به جهت طلاست، همچنان انسان از دهان ستايش‌كنندگان خود (آزموده مي‌شود).
22 احمق را ميان بلغور در هاون با دسته بكوب، و حماقتش از آن بيرون نخواهد رفت.
23 به حالت گله خود نيكو توجّه نما، و دل خود را به رمه خود مشغول ساز،
24 زيرا كه دولت دائمي نيست، و تاج هم نسلاً بعد نسل (پايدار) ني.
25 علف را مي‌بُرَنْد و گياه سبز مي‌رويد، و علوفه كوهها جمع مي‌شود،
26 بره‌ها براي لباس تو، و بزها به جهت اجاره زمين به كار مي‌آيند،
27 و شير بزها براي خوراك تو و خوراك خاندانت، و معيشت كنيزانت كفايت خواهد كرد.
ترجمه تفسيري
درباره فرداي خود با غرور صحبت نكن، زيرا نمي‌داني چه پيش خواهد آمد.
2 هرگز از خودت تعريف نكن؛ بگذار ديگران از تو تعريف كنند.
3 حمل بار سنگ و ماسه سخت است، اما تحمل ناراحتيهايي كه يك آدم احمق ايجاد مي‌كند، از آن هم سخت‌تر است.
4 حسادت خطرناك‌تر و بي‌رحمتر از خشم و غضب است.
5 سرزنش آشكار از محبت پنهان بهتر است.
6 زخم دوست بهتر از بوسه دشمن است.
7 شكم سير حتي از عسل كراهت دارد، اما براي شكم گرسنه هر چيز تلخي شيرين است.
8 كسي كه از خانه‌اش دور مي‌شود همچون پرنده‌اي است كه از آشيانه‌اش آواره شده باشد.
9 مشورت صميمانه يك دوست همچون عطري خوشبو، دلپذير است.
10 دوست خود و دوست پدرت را هرگز ترك نكن، و وقتي در تنگي هستي سراغ برادرت نرو؛ همسايه نزديك بهتر از برادر دور مي‌تواند به تو كمك كند.
11 پسرم، حكمت بياموز و دل مرا شاد كـن تا بتوانم جواب كساني را كه مرا سرزنش مي‌كنند، بدهم.
12 شخص زيرك خطر را پيش‌بيني مي‌كند و از آن اجتناب مي‌نمايد، ولي آدم جاهل بسوي آن مي‌رود و خود را گرفتار مي‌كند.
13 از كسي كه نزد تو ضامن شخص غريبي مي‌شود، گرو بگير.
14 اگر صبح زود با دعاي خير براي دوستت او را از خواب بيدار كني، دعاي تو همچون لعنت خواهد بود.
15 غرغرهاي زن بهانه‌گير مثل چك‌چك آب در روز باراني است؛ 16 همانطور كه نمي‌توان از وزيدن باد جلوگيري كرد، و يا با دستهاي چرب چيزي را نگه داشت، همانطور هم محال است بتوان از غرغر چنين زني جلوگيري كرد.
17 همانطور كه آهن، آهن را مي‌تراشد، دوست نيز شخصيت دوستش را اصلاح مي‌كند.
18 هر كه درختي بپروراند از ميوه‌اش نيز خواهد خورد و هر كه به اربابش خدمت كند پاداش خدمتش را خواهد گرفت.
19 همانطور كه انسان در آب، صورت خود را مي‌بيند، در وجود ديگران نيز وجود خويش را مشاهده مي‌كند.
20 همانطور كه دنياي مردگان از بلعيدن زندگان سير نمي‌شود، خواستهاي انسان نيز هرگز ارضاء نمي‌گردد.
21 طلا و نقره را بوسيله آتش مي‌آزمايند، ولي انسان را از عكس‌العملش در برابر تعريف و تمجيد ديگران مي‌توان شناخت.
22 اگر احمق را در داخل هاون هم بكوبي حماقتش از او جدا نمي‌شود.
23و24 مال و دارايي زود از بين مي‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد براي نسل او باقي نمي‌ماند. پس تو با دقت از گله و رمه‌ات مواظبت كن، 25 زيرا وقتي علوفه چيده شود و محصول جديد به بار آيد و علف كوهستان جمع آوري شود، 26 آنگاه از پشم گوسفندانت لباس تهيه خواهي كرد، از فروش بزهايت زمين خواهي خريد 27 و از شير بقيه بزها تو و خانواده و كنيزانت سير خواهيد شد.
راهنما
باب27 . دربارة‌فردا فخر منما، زيرا نمي‌داني‌كه‌روز چه‌خواهد زاييد. اكثر امثال‌مذكور در اين‌باب‌دربارة‌شخص‌احمق‌مي‌باشند.
