|
ترجمه قدیمی گویا
|
ترجمه قديمي(كتاب امثال سليمان)
ساير امثال سليمان
اينها نيز از امثال سليمان است كه مردان حزقيا، پادشاه يهودا آنها را نقل نمودند.
2 مخفي داشتن امر جلال خدا است، و تفحّص نمودن امر جلال پادشاهان است.
3 آسمان را در بلندي‌اش و زمين را در عمقش، و دل پادشاهان را تفتيش نتوان نمود.
4 دُرْد را از نقره دور كن، تا ظرفي براي زرگر بيرون آيد.
5 شريران را از حضور پادشاه دور كن، تا كرسي او در عدالت پايدار بماند.
6 در حضور پادشاه خويشتن را برميفراز، و در جاي بزرگان مايست،
7 زيرا بهتر است تو را گفته شود كه اينجا بالا بيا، از آنكه به حضور سروري كه چشمانت او را ديده است تو را پايين برند.
8 براي نزاع به تعجيل بيرون مرو، مبادا در آخرش چون همسايه‌ات تو را خجل سازد، نداني كه چه بايد كرد.
9 دعوي خود را با همسايه‌ات بكن، اما راز ديگري را فاش مساز؛
10 مبادا هر كه بشنود تو را ملامت كند، و بدنامي تو رفع نشود.
11 سخني كه در محلّش گفته شود، مثل سيبهاي طلا در مرصعكاري نقره است.
12 مُؤَدِب حكيم براي گوش شنوا، مثل حلقة‌طلا و زيور زر خالص است.
13 رسول امين براي فرستندگان خود، چون خنكي يخ در موسم حصاد مي‌باشد، زيرا كه جان آقايان خود را تازه مي‌كند.
14 كسي كه از بخششهاي فريبنده خود فخر مي‌كند، مثل ابرها و باد بي‌باران است.
15 با تحمّلْ داور را به رأي خود توان آورد، و زبان ملايم، استخوان را مي‌شكند.
16 اگر عسل يافتي بقدر كفايت بخور، مبادا از آن پر شده، قي كني.
17 پاي خود را از زياد رفتن به خانه همسايه‌ات باز دار، مبادا از تو سير شده، از تو نفرت نمايد.
18 كسي كه درباره همسايه خود شهادت دروغ دهد، مثل تبرزين و شمشير و تير تيز است.
19 اعتماد بر خيانتكار در روز تنگي، مثل دندان كرم‌زده و پاي مرتعش مي‌باشد.
20 سراييدن سرودها براي دلتنگ، مثل كندن جامه در وقت سرما و ريختن سركه بر شوره است.
21 اگر دشمن تو گرسنه باشد او را نان بخوران، و اگر تشنه باشد او را آب بنوشان،
22 زيرا اخگرها بر سرش خواهي انباشت، و خداوند تو را پاداش خواهد داد.
23 چنانكه باد شمال باران مي‌آورد، همچنان زبان غيبتگو چهره را خشمناك مي‌سازد.
24 ساكن بودن در گوشه پشت‌بام بهتر است از بودن با زن جنگجو در خانه مشترك.
25 خبر خوش از ولايت دور، مثل آب سرد براي جان تشنه است.
26 مرد عادل كه پيش شرير خم شود، مثل‌چشمه گل‌آلود و منبع فاسد است.
27 زياد عسل خوردن خوب نيست، همچنان طلبيدن جلال خودْ جلال نيست.
28 كسي كه بر روح خود تسلّط ندارد، مثل شهر منهدم و بي‌حصار است.
ترجمه تفسيري
مثلهاي ديگري از سليمان كه مردان حزقيا، پادشاه يهودا، آنها را به رشتة تحرير در آوردند:
2 عظمت خدا در پوشاندن اسرارش مي‌باشد، اما عظمت پادشاه در پي‌بردن به عمق مسايل.
3 پي‌بردن به افكار پادشاهان مانند دست يافتن به آسمان و عمق زمين، غير ممكن است.
4 ناخالصي‌ها را از نقره جدا كن تا زرگر بتواند از آن ظرفي بسازد. 5 اطرافيان بدكار پادشاه را از او دور كن تا تخت او به عدالت پايدار بماند.
6 وقتي بحضور پادشاه مي‌روي خود را آدم بزرگي ندان و در جاي بزرگان نايست، 7 چون بهتر است به تو گفته شود: «بالاتر بنشين»، از اينكه تو را در برابر چشمان بزرگان در جاي پايين‌تر بنشانند.
8 وقتي با همسايه‌ات اختلاف داري با شتاب به دادگاه نرو، زيرا اگر در آخر ثابت شود كه حق با وي بوده است، تو چه خواهي كرد؟
9 وقتي با همسايه‌ات دعوا مي‌كني رازي را كه از ديگري شنيده‌اي فاش نكن، 10 زيرا ديگر كسي به تو اطمينان نخواهد كرد و تو بدنام خواهي شد.
11 سخني كه بجا گفته شود مانند نگينهاي طلاست كه در ظرف نقره‌اي نشانده باشند.
12 نصيحت شخص دانا براي گوش شنوا مانند حلقه طلا و جواهر، با ارزش است.
13 خدمتگزار امين همچون آب خنك در گرماي تابستان، جان اربابش را تازه مي‌كند.
14 كسي كه دم از بخشندگي خود مي‌زند، ولي چيزي به كسي نمي‌بخشد مانند ابر و بادي است كه باران نمي‌دهد.
15 شخص صبور مي‌تواند حتي حاكم را متقاعد كند و زبان نرم مي‌تواند هر مقاومت سختي را در هم بشكند.
16 اگر به عسل دست يافتي زياد از حد نخور، زيرا ممكن است دلت بهم بخورد و استفراغ كني. 17 به خانه همسايه‌ات زياد از حد نرو، مبادا از تو سير و متنفر شود.
18 شهادت دروغ مثل تبر و شمشير و تير تيز صدمه مي‌زند.
19 اعتماد كردن به آدم خائن در زمان تنگي مانند جويدن غذا با دندان لق و دويدن با پاي شكسته است.
20 آواز خواندن براي آدم غصه‌دار مثل درآوردن لباس او در هواي سرد و پاشيدن نمك روي زخم اوست.
21 اگر دشمن تو گرسنه است به او غذا بده و اگر تشنه است او را آب بنوشان. 22 اين عمل تو او را شرمنده مي‌سازد و خداوند به تو پاداش خواهد داد.
23 همانطور كه باد شمال باران مي‌آورد، همچنان بدگويي، خشم و عصبانيت به بار مي‌آورد.
24 سكونت در گوشه پشت بام بهتر است از زندگي كردن با زن غرغرو در يك خانه.
25 خبر خوشي كه از ديار دور مي‌رسد، همچون آب خنكي است كه به كام تشنه لب مي‌رسد.
26 سازش آدم درستكار با آدم بدكار، مانند آلوده كردن منبع آب و گل‌آلود ساختن چشمه است.
27 همانطور كه زياده‌روي در خوردن عسل مضر است، طلبيدن تعريف و تمجيد از مردم نيز ناپسند است.
28 كسي كه بر نفس خويش تسلط ندارد، مثل شهري بي‌حصار است.
راهنما
باب25 . سخني‌كه‌در محلش‌گفته‌شود، مثل‌سيب‌هاي‌طلا در ظرف‌نقره‌اي‌است. اگر دشمنِ تو گرسنه‌باشد او را نان‌بخوران‌و اگر تشنه‌باشد او را آب‌بنوشان‌و خداوند ترا پاداش‌خواهد داد.
بر اساس‌آنچه‌در اينجا ذكر شده‌است، اين‌بخش‌از امثال‌سليمان(باب‌هاي25 الي29) توسط‌مردان‌حزقيا بازنويسي‌شده‌است(25 : 1). حزقيا 200 سال‌پس‌از سليمان‌مي‌زيسته‌است. احتمالاً نسخه‌هاي‌دست‌نويس‌سليمان‌پوسيده‌و غير قابل‌استفاده‌بوده‌اند. از جمله‌موارد مهمي‌كه‌در زمان‌نهضت‌اصلاحات‌حزقيا وجود داشت؛ احياي‌اشتياق‌به‌كلام‌خدا بود (دوم‌پادشاهان18).
