|
ترجمه قدیمی گویا
|
ترجمه قدیمی(کتاب اشعیا)
خداوند به مسيح خويش يعني به كورش كه: دست راست او را گرفتم تا به حضور وي امّت‌ها را مغلوب سازم و كمرهاي پادشاهان را بگشايم تا درها را به حضور وي مفتوح نمايم و دروازه‌ها ديگر بسته نشود چنين مي‌گويد 2 كه من پيش روي تو خواهم خراميد و جايهاي ناهموار را هموار خواهم ساخت. و درهاي برنجين را شكسته، پشت بندهاي آهنين را خواهم بريد. 3 و گنجهاي ظلمت و خزاين مخفي را به تو خواهم بخشيد تا بداني كه من يهوه كه تو را به اسمت خوانده‌ام خداي اسرائيل مي‌باشم. 4 به خاطر بنده خود يعقوب و برگزيده خويش اسرائيل، هنگامي كه مرا نشناختي تو را به اسمت خواندم و ملقّب ساختم. 5 من يهوه هستم و ديگري نيست و غير از من خدايي ني. من كمر تو را بستم هنگامي كه مرا نشناختي. 6 تا از مشرق آفتاب و مغرب آن بدانند كه سواي من احدي نيست. من يهوه هستم و ديگري ني. 7 پديد آورنده نور و آفريننده ظلمت. صانع سلامتي و آفريننده بدي. من يهوه صانع همه اين چيزهاهستم. 8 اي آسمانها از بالا ببارانيد تا افلاك عدالت را فرو ريزد و زمين بشكافد تا نجات و عدالت نمّو كنند و آنها را با هم بروياند زيرا كه من يهوه اين را آفريده‌ام. 9 واي بركسي كه با صانع خود چون سفالي با سفالهاي زمين مخاصمه نمايد. آيا كوزه به كوزه‌گر بگويد چه چيز را ساختي؟ يا مصنوع تو درباره تو بگويد كه او دست ندارد؟ 10 واي بر كسي كه به پدر خود گويد: چه چيز را توليد نمودي و به زن كه چه زاييدي. 11 خداوند كه قدّوس اسرائيل و صانع آن مي‌باشد چنين مي‌گويد: درباره امور آينده از من سؤال نماييد و پسران مرا و اعمال دستهاي مرا به من تفويض نماييد. 12 من زمين را ساختم و انسان را بر آن آفريدم. دستهاي من آسمانها را گسترانيد و من تمامي لشكرهاي آنها را امر فرمودم. 13 من او را به عدالت برانگيختم و تمامي راههايش را راست خواهم ساخت. شهر مرا بنا كرده، اسيرانم را آزاد خواهد نمود، امّا نه براي قيمت و نه براي هديه. يهوه صبايوت اين را مي‌گويد.
14 خداوند چنين مي‌گويد: حاصل مصر و تجارت حبش و اهل سبا كه مردان بلند قدّ مي‌باشند نزد تو عبور نموده، از آن تو خواهند بود. و تابع تو شده در زنجيرها خواهند آمد و پيش تو خم شده و نزد تو التماس نموده، خواهند گفت: البتّه خدا در تو است و ديگري نيست و خدايي ني.
15 اي خداي اسرائيل و نجات دهنده يقيناً خدايي هستي كه خود را پنهان مي‌كني. 16 جميع ايشان خجل و رسوا خواهند شد و آناني كه بتهامي‌سازند با هم به رسوايي خواهند رفت. 17 امّا اسرائيل به نجات جاوداني از خداوند ناجي خواهند شد و تا ابدالا´باد خجل و رسوا نخواهند گرديد.
18 زيرا يهوه آفريننده آسمان كه خدا است كه زمين را سرشت و ساخت و آن را استوار نمود و آن را عبث نيافريد بلكه به جهت سكونت مصوّر نمود چنين مي‌گويد: من يهوه هستم و ديگري نيست. 19 در خفا و در جايي از زمين تاريك تكلّم ننمودم. و به ذريّه يعقوب نگفتم كه مرا عبث بطلبيد. من يهوه به عدالت سخن مي‌گويم و چيزهاي راست را اعلان مي‌نمايم. 20 اي رهاشدگان از امّت‌ها جمع شده، بياييد و با هم نزديك شويد. آناني كه چوب بتهاي خود را برمي‌دارند و نزد خدايي كه نتواند رهانيد دعا مي‌نمايند معرفت ندارند. 21 پس اعلان نموده، ايشان را نزديك آوريد تا با يكديگر مشورت نمايند. كيست كه اين را از ايّام قديم اعلان نموده و از زمان سلف اخبار كرده است؟ آيا نه من كه يهوه هستم و غير از من خدايي ديگر نيست؟ خداي عادل و نجات‌دهنده و سواي من نيست. 22 اي جميع كرانه‌هاي زمين به من توجّه نماييد و نجات يابيد زيرا من خدا هستم و ديگري نيست. 23 به ذات خود قسم خوردم و اين كلام به عدالت از دهانم صادر گشته برنخواهد گشت كه هر زانو پيش من خم خواهد شد و هر زبان به من قسم خواهد خورد. 24 و مرا خواهند گفت عدالت و قوّت فقط در خداوند مي‌باشد. و بسوي او خواهند آمد و همگاني كه به او خشمناكند خجل خواهند گرديد. و تمامي ذريّت اسرائيل درخداوند عادل شمرده شده، فخر خواهند كرد.
ترجمه تفسیری
خداوند كوروش را برگزيده و به او توانايي بخشيده تا پادشاه شود و سرزمينها را فتح كند و پادشاهان مقتدر را شكست دهد. خداوند دروازه‌هاي بابل را بروي او باز مي‌كند؛ ديگر آنها بروي كوروش بسته نخواهند ماند. 2 خداوند مي‌فرمايد: «اي كوروش، من پيشاپيش تو حركت مي‌كنم، كوه‌ها را صاف مي‌كنم، دروازه‌هاي مفرغي و پشت‌بندهاي آهني را مي‌شكنم. 3 گنجهاي پنهان شده در تاريكي و ثروتهاي نهفته را به تو مي‌دهم. آنگاه خواهي فهميد كه من خداوند، خداي اسرائيل هستم و تو را به نام خوانده‌ام. 4 من تو را برگزيده‌ام تا به اسرائيل كه خدمتگزار من و قوم برگزيده من است ياري نمايي. هنگامي كه تو هنوز مرا نمي‌شناختي، من تو را به نام خواندم. 5 من خداوند هستم و غير از من خدايي نيست. زماني كه مرا نمي‌شناختي، من به تو توانايي بخشيدم، 6 تا مردم سراسر جهان بدانند كه غير از من خدايي ديگر وجود ندارد و تنها من خداوند هستم. 7 من آفريننده نور و تاريكي هستم، من پديد آورنده رويدادهاي خوب و بد هستم. من كه خداوند هستم همه اين چيزها را بوجود مي‌آورم. 8 اي آسمان، پيروزي را بباران؛ و اي زمين، از آن سيراب شو تا از تو آزادي و عدالت برويد. من كه خداوند هستم اين را انجام خواهم داد.»
9 واي بر كسي كه با خالق خود مي‌جنگد! آيا كوزه با سازنده خود مجادله مي‌كند؟ آيا گل به كوزه‌گر مي‌گويد: «اين چيست كه تو مي‌سازي؟» يا كوزه سر او فرياد مي‌زند: «چقدر بي‌مهارت هستي»؟ 10 واي بر فرزندي كه به پدر و مادرش مي‌گويد: «چرا مرا به اين شكل به دنيا آورديد؟»
11 خداوند، خداي مقدس اسرائيل كه آينده در دست اوست، مي‌فرمايد: «شما حق نداريد درباره آنچه بوجود آورده‌ام از من بازخواست كنيد و يا به من بگوييد كه چه بايد بكنم. 12 من زمين را ساختم و انسان را بر روي آن خلق كردم. با دست خود آسمانها را گسترانيدم. ماه و خورشيد و ستارگان زير فرمان من‌هستند. 13 اكنون نيز كوروش را برانگيخته‌ام تا به هدف عادلانه من جامه عمل بپوشاند. من تمام راههايش را راست خواهم ساخت. او بي‌آنكه انتظار پاداش داشته باشد، شهر من اورشليم را بازسازي خواهد كرد و قوم اسير مرا آزاد خواهد ساخت.» اين است كلام خداوند قادر متعال.
14 خداوند به اسرائيل مي‌فرمايد: «مصريها، حبشيها، و مردم بلندقد سبا تابع تو خواهند شد و تمام كالاهاي تجارتي آنان از آن تو خواهد گرديد. آنان در زنجيرهاي اسارت نزد تو خواهند آمد و در برابرت زانو زده، خواهند گفت: «يك خدا وجود دارد، آنهم خداي توست! 15 اي خداي نجات دهنده اسرائيل، براستي كارهايت شگفت‌انگيز است!»
16 تمام پرستندگان بتها مأيوس و شرمسار خواهند شد. 17 اما اسرائيل هرگز مأيوس و شرمسار نخواهد شد، زيرا خداوند نجات جاوداني نصيب او خواهد ساخت.
18 خداوند آسمانها و زمين را آفريده و آنها را استوار نموده است. او جهان را بيهوده نيافريده، بلكه براي سكونت و زندگي آن را ساخته است. او مي‌فرمايد: «من خداوند هستم و ديگري نيست! 19 من وعده‌هايم را واضح و روشن اعلام مي‌كنم و در نهان سخن نمي‌گويم تا همه مقصود مرا بفهمند. من به اسرائيل گفته‌ام كه آنچه را به ايشان وعده داده‌ام بي‌شك بجا خواهم آورد. من كه خداوند هستم به راستي و صداقت سخن مي‌گويم.
20 «اي قوم‌هايي كه از دست كوروش مي‌گريزيد، جمع شويد و نزديك آييد و به سخنان من گوش دهيد. چه نادانند آناني كه بتهاي چوبي را با خود حمل مي‌كنند و نزد خداياني كه نمي‌توانند نجاتشان دهند، دعا مي‌كنند. 21 با هم مشورت كنيد، و اگر مي‌توانيد دليل بياوريد و ثابت كنيد كه بت‌پرستي عمل درستي است! غير از من چه كسي گفته كه اين چيزها در مورد كوروش عملي خواهد شد؟ غير از من خدايي نيست. من خداي عادل و نجات دهنده هستم و ديگري نيست! تا حال كدام بت به شما گفته است كه اين وقايع رخ خواهد داد؟ 22 اي تمام ساكنان‌زمين نزد من آييد تا نجات يابيد، زيرا من خدا هستم و خدايي ديگر نيست. 23 به ذات خود قسم خورده‌ام و هرگز از قسم خود برنمي‌گردم كه هر زانويي در برابر من خم خواهد شد و هر زباني به من سوگند وفاداري ياد خواهد كرد.
24 «مردم خواهند گفت: «عدالت و قوت ما از خداوند است.» و كساني كه از من خشمناك بودند، شرمنده خواهند شد. 25 من تمام بني‌اسرائيل را نجات خواهم داد و آنان مرا ستايش خواهند كرد.»
راهنما
باب‌هاي 44 و 45 . كورش
اين باب‌ها دربرگيرندة نبوت بازگشت اسرائيل از اسارت توسط كورش مي‌باشند كه تأكيد خاصي بر قدرت بي‌مانند خدا در پيشگويي وقايع آينده دارد. كورش، پادشاه فارس در فاصلة سالهاي 538 الي 529 ق.م. حكومت كرد. او به يهوديان اجازه داد تا به اورشليم بازگردند و طي فرماني كتبي به آنها اختيار داد تا هيكل مقدس را بازسازي نمايند (دوم تواريخ 36 : 22 - 23 ؛ عزرا 1 : 1 - 4). اشعيا در سالهاي بين 745 الي 695 يعني بيش از 150 سال قبل از زمان كورش اين امر را نبوت كرد. در اين باب، اشعيا او را با نام ذكر مي‌كند و پيشگويي مي‌كند كه او هيكل را بازسازي خواهد كرد؛ هيكلي كه در زمان اشعيا هنوز ويران نشده بود.
هدف اصلي اين باب‌ها اين است كه برتري يهوه بر خدايان امّت‌ها را با ذكر پيشگويي‌هاي وقايع آينده ثابت كند؛ موضوعي كه در تمام باب‌هاي 40 الي 48 به چشم مي‌خورد (21:41-24؛ 8:42-9؛ 9:43-13؛ 6:44-8؛ 20:45-21؛ 9:46-11؛ 3:48-7). ذكر نام كورش خيلي پيش از آنكه او متولد شود بعنوان نمونه‌اي از قدرت خدا در «بيان چيزهايي كه بوقوع خواهد پيوست» (4:45-6) مطرح مي‌شود. اگر اين مطلب را به حساب «پيشگويي» نگذاريم، طبعاً هيچ ارتباطي با آنچه بخاطر آن گفته شده پيدا نمي‌كند. فرضيه‌هايي كه اين باب‌ها را به آثار نوشته شده در دوران اسارت نسبت مي‌دهند، در توجيه وحدت قراين و شواهد موجود، فرض‌ها و نظريات عجيبي را مطرح مي‌سازند.
نبوت‌هايي كه بصورت پيشگويي مطرح مي‌شوند گوياي اين مطلب است كه يكي از شروط و ويژگي‌هاي اصلي نبوت‌هاي اشعيا، الهي بودن آنها است. او در بيان ضعف‌هاي بتها و استهزاء عبادت كنندگان آنها بسيار مستعد بود واظهار مي‌داشت كه اين بتها حتي نمي‌توانند آنچه را كه انسان قادر به انجام آن است انجام دهند، يعني نه مي‌توانند ببينند و نه سخن بگويند و يا بشنوند. در عوض اشعيا اعلام مي‌دارد، خدايي را كه ما در قوم اسرائيل عبادت مي‌كنيم، نه فقط قادر است آنچه را كه بشر مي‌تواند انجام دهد، بعمل آورد، بلكه او مي‌تواند اموري را نيز كه انسان عاجز از انجام آنها است بجا آورد؛ از جمله پيشگويي آينده. سپس اشعيا از امت‌ها دعوت مي‌كند تا جمع شده و به مقايسة خدايان بپردازند. او آنها را مورد سؤال قرار مي‌دهد كه آيا قومي در تاريخ خود امري را سراغ دارد كه آن را از پيش اعلام نموده و در آينده رخ داده باشد؟ در ادامه اضافه مي‌كند: اما ما در تاريخ ملي خود، نمونه‌هايي را داريم حاكي از آن كه در گذشته نبوت‌ها و پيشگويي‌هايي جريان داشته‌اند كه بعدها به ترتيب واقع شده‌اند. نگارندة كتابي كه در دست داريد ميل دارد همان سؤال را امروزه نيز مطرح نمايد كه: آيا جايي، غير از كتاب‌مقدس، در تاريخ اين جهان پهناور سراغ داريد كه از گذشته‌هاي خيلي دور تمام جريان مذهبي بشر را از ابتدا پيشگويي كرده باشد؟
