|
ترجمه قدیمی گویا
|
ترجمه قدیمی(کتاب اشعیا)
امّا الا´ن اي بنده من يعقوب بشنو و اي اسرائيل كه تو را برگزيده‌ام! 2 خداوند كه تو را آفريده و تو را از رحم بسرشت و معاون تو مي‌باشد چنين مي‌گويد: اي بنده من يعقوب مترس! و اي يَشُرون كه تو را برگزيده‌ام! 3 اينك بر (زمين) تشنه آب خواهم ريخت و نهرها برخشك. روح خود را بر ذريّت تو خواهم ريخت و بركت خويش را بر اولاد تو. 4 و ايشان در ميان سبزه‌ها، مثل درختان بيد بر جويهاي آب خواهند روييد. 5 يكي خواهد گفت كه من از آن خداوند هستم و ديگري خويشتن را به نام يعقوب خواهد خواند و ديگري بدست خود براي خداوند خواهد نوشت و خويشتن را به نام اسرائيل ملقّب خواهد ساخت.
بطالت بتها
6 خداوند پادشاه اسرائيل و يهوه صبايوت كه ولّي ايشان است چنين مي‌گويد: من اوّل هستم و من آخر هستم و غير از من خدايي نيست. 7 و مثل من كيست كه آن را اعلان كند و بيان نمايد و آن را ترتيب دهد، از زماني كه قوم قديم را برقرار نمودم. پس چيزهاي آينده و آنچه را كه واقع خواهد شد اعلان بنمايند. 8 ترسان و هراسان مباشيد. آيا از زمان قديم تو را اخبار و اعلام ننمودم و آيا شما شهود من نيستيد؟ آيا غير از من خدايي هست؟ البتّه صخره‌اي نيست و احدي رانمي‌شناسم. 9 آناني كه بتهاي تراشيده مي‌سازند، جميعاً باطلند و چيزهايي كه ايشان مي‌پسندند، فايده‌اي ندارد و شهود ايشان نمي‌بينند و نمي‌دانند تا خجالت بكشند. 10 كيست كه خدايي ساخته يا بتي ريخته باشد كه نفعي ندارد؟ 11 اينك جميع ياران او خجل خواهند شد و صنعتگران از انسان مي‌باشند. پس جميع ايشان جمع شده، بايستند تا با هم ترسان و خجل گردند.
12 آهن را با تيشه مي‌تراشد و آن را در زغال كار مي‌كند و با چكّش صورت مي‌دهد و با قوّت بازوي خويش آن را مي‌سازد و نيز گرسنه شده، بي‌قوّت مي‌گردد و آب ننوشيده، ضعف بهم مي‌رساند. 13 چوب را مي‌تراشد و ريسمان را كشيده، با قلم آن را نشان مي‌كند و با رنده آن را صاف مي‌سازد و با پرگار نشان مي‌كند پس آن را به شبيه انسان و به جمال آدمي مي‌سازد تا در خانه ساكن شود. 14 سروهاي آزاد براي خود قطع مي‌كند و سنديان و بلوط را گرفته، آنها را از درختان جنگل براي خود اختيار مي‌كند و شمشاد را غرس نموده، باران آن را نمّو مي‌دهد. 15 پس براي شخص به جهت سوخت بكار مي‌آيد و از آن گرفته، خود را گرم مي‌كند و آن را افروخته نان مي‌پزد و خدايي ساخته، آن را مي‌پرستد و از آن بتي ساخته، پيش آن سجده مي‌كند. 16 بعضي از آن را در آتش مي‌سوزاند و بر بعضي گوشت پخته مي‌خورد و كباب را برشته كرده، سير مي‌شود و گرم شده، مي‌گويد: وه گرم شده، آتش را ديدم. 17 و از بقيّه آن خدايي يعني بت خويش را مي‌سازد و پيش آن سجده كرده، عبادت مي‌كند و نزد آن دعا نموده، مي‌گويد: مرانجات بده چونكه تو خداي من هستي. 18 ايشان نمي‌دانند و نمي‌فهمند زيرا كه چشمان ايشان را بسته است تا نبينند و دل ايشان را تا تعقّل ننمايند. 19 و تفكّر ننموده، معرفت و فطانتي ندارند تا بگويند نصف آن را در آتش سوختيم و بر زغالش نيز نان پختيم و گوشت را كباب كرده، خورديم. پس آيا از بقيّه آن بتي بسازيم و به تنه درخت سجده نماييم؟ 20 خاكستر را خوراك خود مي‌سازد و دل فريب خورده او را گمراه مي‌كند كه جان خود را نتواند رهانيد و فكر نمي‌نمايد كه آيا در دست راست من دروغ نيست.
21 اي يعقوب و اي اسرائيل اينها را بيادآور چونكه تو بنده من هستي. تو را سرشتم اي اسرائيل تو بنده من هستي از من فراموش نخواهي شد. 22 تقصيرهاي تو را مثل ابر غليظ و گناهانت را مانند ابر محو ساختم. پس نزد من بازگشت نما زيرا تو را فديه كرده‌ام. 23 اي آسمانها ترنّم نماييد زيرا كه خداوند اين را كرده است! و اي اسفلهاي زمين! فرياد برآوريد و اي كوهها و جنگلها و هر درختي كه در آنها باشد بسراييد! زيرا خداوند يعقوب را فديه كرده است و خويشتن را در اسرائيل تمجيد خواهد نمود.
24 خداوند كه ولّي تو است و تو را از رحم سرشته است چنين مي‌گويد: من يهوه هستم و همه چيز را ساختم. آسمانها را به تنهايي گسترانيدم و زمين را پهن كردم؛ و با من كه بود؟ 25 آنكه آيات كاذبان را باطل مي‌سازد و جادوگران را احمق مي‌گرداند. و حكيمان را بعقب برمي‌گرداند و علم ايشان را به جهالت تبديل مي‌كند. 26 كه سخنان بندگان خود رابرقرار مي‌دارد و مشورت رسولان خويش را به انجام مي‌رساند، كه درباره اورشليم مي‌گويد معمور خواهد شد و درباره شهرهاي يهودا كه بنا خواهد شد و خرابي‌هاي آن را برپا خواهم داشت. 27 آنكه به لجّه مي‌گويد كه خشك شو و نهرهايت را خشك خواهم ساخت. 28 و درباره كورش مي‌گويد كه او شبان من است و تمامي مسرّت مرا به اتمام خواهد رسانيد و درباره اورشليم مي‌گويد بنا خواهد شد و درباره هيكل كه بنياد تو نهاده خواهد گشت.
ترجمه تفسیری
خداوند مي‌فرمايد: «اي قوم برگزيده من و اي خدمتگزار من اسرائيل، گوش كن. 2 من همان خداوندي هستم كه تو را آفريدم و از بدو تولد ياور تو بوده‌ام. اي اسرائيل، تو خدمتگزار من و قوم برگزيده من هستي، پس نترس. 3 بر زمين تشنه‌ات آب خواهم ريخت و مزرعه‌هاي خشك تو را سيراب خواهم كرد. روح خود را بر فرزندانت خواهم ريخت و ايشان را با بركات خود پر خواهم ساخت. 4 آنان مانند سبزه‌هاي آبياري شده و درختان بيد كنار رودخانه رشد و نمو خواهند كرد. 5 هر يك از آنان لقب «اسرائيلي» را برخود خواهد گرفت و بر دستهاي خويش نام خداوند را خواهد نوشت و خواهد گفت: «من از آن خداوند هستم.»
6 خداوند قادر متعال كه پادشاه و حامي اسرائيل است چنين مي‌فرمايد: «من ابتدا و انتها هستم و غير از من خدايي نيست. 7 چه كسي مي‌تواند كارهايي را كه من كرده‌ام انجام بدهد و يا آنچه را كه در آينده رخ خواهد داد از اول تا آخر پيشگويي كند؟ 8 اي قوم من نترسيد، چون آنچه را كه مي‌بايست رخ دهد از اول به شما خبر دادم و شما شاهدان من هستيد. آيا غير از من خداي ديگري هست؟» نه! ما صخره ديگري و خداي ديگري را نمي‌شناسيم!
حماقت بت‌پرستي
9 چه نادانند كساني كه بت مي‌سازند و آن را خداي خود مي‌دانند. آنها خود شاهدند كه بت نه مي‌بيند و نه مي‌فهمد، بنابراين هيچ سودي به آنان نخواهد رساند. كساني كه بت مي‌پرستند عاقبت نوميـد و شرمسـار خواهند شد. 10 كسـي كه با دستهـاي خود خدايش را بسازد چه كمكي مي‌تواند از او انتـظار داشتـه باشـد؟ 11 تمـام بت‌پرستها همـراه با كسانـي كه خـود انسانند، ولـي ادعا مي‌كننـد كه خدا مي‌سازند با سرافكندگي در حضور خدا خواهند ايستاد و ترسان و شرمسار خواهنـد شد. 12 آنها آهن را از كوره در مي‌آورند و به نيـروي بازوي خود آنقدر با پتك بر آن مي‌كوبنـد تا ابـزاري از آن بسازند. در حين كار گرسنه و تشنه و خسته مي‌شوند. 13 سپس تكه چوبي برداشته، آن را انـدازه مي‌گيرنـد و با قلـم نشـان مي‌گذارند و آن را با ابزاري كه ساخته‌اند مـي‌تراشند و از آن بتـي به شكل انسان مي‌سازند بتي كه حتي نمي‌تواند از جايش حركت كنـد! 14 براي تهيـه چوب از درختان سـرو يا صنوبـر يا بلوط استفاده مي‌كنند، و يا درخت شمشاد در جنگل مي‌كارند تا باران آن را نمو دهد. 15 قسمتي از درخت را براي گرم كردن خود و پختن نان مي‌سوزانند، و با باقيمانده آن خدايي مي‌سازند و در برابرش سجده مي‌كنند. 16 با قسمتي از چوب درخت غذا مي‌پزند و با قسمت ديگر آتش درست مي‌كنند و خود را گرم كرده، مي‌گويند: «به‌به! چه گرم است!» 17 آنگاه با تكه چوبي كه باقي مانده براي خود بتي مي‌سازند و در برابرش زانو زده، عبادت مي‌كنند و نزد آن دعا كرده، مي‌گويند: «تو خداي ما هستي، ما را نجات ده!»
18 آنها فهم و شعور ندارند، زيرا چشم باطن خود را نسبت به حقيقت بسته‌اند. 19 كسي كه بت مي‌سازد آنقدر شعور ندارد كه بگويد: «قسمتي از چوب را سوزاندم تا گرم شوم و با آن نانم را پختم تا سير شوم و گوشت را روي آن كباب كرده، خوردم، حال چگونه مي‌توانم با بقيه همان چوب خدايي بسازم وآن را سجده كنم؟» 20 كسي كه چنين كاري مي‌كند مانند آن است كه بجاي نان، خاكستر بخورد! او چنان اسير افكار احمقانه خود است كه قادر نيست بفهمد كه آنچه انسان با دستهاي خود مي‌سازد نمي‌تواند خدا باشد.
21 خداوند مي‌فرمايد: «اي اسرائيل، به خاطر داشته باش كه تو خدمتگزار من هستي. من تو را بوجود آورده‌ام و هرگـز تو را فـراموش نخواهـم كرد. 22 گناهانت را محو كرده‌ام؛ آنها مانند شبنم صبحگاهي، به هنگام ظهر ناپديد شده‌اند! بازگرد، زيرا بهاي آزادي تو را پرداخته‌ام.»
23 اي آسمانها سرود بخوانيد. اي اعماق زمين بانگ شادي برآوريد! اي كوهها و جنگلها و اي تمام درختها، ترنم نماييد، زيرا خداوند بهاي آزادي اسرائيل را پرداخته و با اين كار عظمت خود را نشان داده است.
بازسازي اورشليم
24 خداوند كه آفريننده و حامي اسرائيل است مي‌فرمايد: «من خداوند هستم. همه چيز را من آفريده‌ام. من به تنهايي آسمانها را گسترانيدم و زمين و تمام موجودات آن را بوجود آوردم. 25 من همان كسي هستم كه دروغ جادوگران را برملا مي‌سازم و خلاف پيشگويي رمالان عمل مي‌كنم؛ سخنان حكيمان را تكذيب كرده، حكمت آنان را به حماقت تبديل مي‌كنم.
26 «اما سخنگويان و رسولان من هر چه بگويند، همان را انجام مي‌دهم. آنان گفته‌اند كه خرابه‌هاي اورشليم بازسازي خواهد شد و شهرهاي يهودا بار ديگر آباد خواهد شد. پس بدانيد كه مطابق گفته ايشان انجام خواهد شد. 27 وقتي من به دريا مي‌گويم خشك شود، خشك مي‌شود. 28 اكنون نيز درباره كوروش مي‌گويم كه او رهبري است كه من برگزيده‌ام و خواست مرا انجام خواهد داد. او اورشليم را بازسازي خواهد كرد و خانه مرا دوباره بنياد خواهد نهاد.»
راهنما
باب 44 . كورش
اين باب‌ها دربرگيرندة نبوت بازگشت اسرائيل از اسارت توسط كورش مي‌باشند كه تأكيد خاصي بر قدرت بي‌مانند خدا در پيشگويي وقايع آينده دارد. كورش، پادشاه فارس در فاصلة سالهاي 538 الي 529 ق.م. حكومت كرد. او به يهوديان اجازه داد تا به اورشليم بازگردند و طي فرماني كتبي به آنها اختيار داد تا هيكل مقدس را بازسازي نمايند (دوم تواريخ 36 : 22 - 23 ؛ عزرا 1 : 1 - 4). اشعيا در سالهاي بين 745 الي 695 يعني بيش از 150 سال قبل از زمان كورش اين امر را نبوت كرد. در اين باب، اشعيا او را با نام ذكر مي‌كند و پيشگويي مي‌كند كه او هيكل را بازسازي خواهد كرد؛ هيكلي كه در زمان اشعيا هنوز ويران نشده بود.
هدف اصلي اين باب‌ها اين است كه برتري يهوه بر خدايان امّت‌ها را با ذكر پيشگويي‌هاي وقايع آينده ثابت كند؛ موضوعي كه در تمام باب‌هاي 40 الي 48 به چشم مي‌خورد (21:41-24؛ 8:42-9؛ 9:43-13؛ 6:44-8؛ 20:45-21؛ 9:46-11؛ 3:48-7). ذكر نام كورش خيلي پيش از آنكه او متولد شود بعنوان نمونه‌اي از قدرت خدا در «بيان چيزهايي كه بوقوع خواهد پيوست» (4:45-6) مطرح مي‌شود. اگر اين مطلب را به حساب «پيشگويي» نگذاريم، طبعاً هيچ ارتباطي با آنچه بخاطر آن گفته شده پيدا نمي‌كند. فرضيه‌هايي كه اين باب‌ها را به آثار نوشته شده در دوران اسارت نسبت مي‌دهند، در توجيه وحدت قراين و شواهد موجود، فرض‌ها و نظريات عجيبي را مطرح مي‌سازند.
