|
ترجمه قدیمی گویا
|
ترجمه قدیمی(کتاب اشعیا)
واي بر تاج تكبّر ميگساران افرايم و برگل پژمرده زيبايي جلال وي، كه برسر وادي بارور مغلوبان شراب است. 2 اينك خداوند كسي زورآور و توانا دارد كه مثل تگرگ شديد و طوفان مهلك و مانند سيل آبهاي زورآور سرشار، آن را به زور بر زمين خواهد انداخت. 3 و تاج تكبّر ميگساران افرايم زير پايها پايمال خواهد شد. 4 و گل پژمرده زيبايي جلال وي كه بر سر وادي بارور است، مثل نوبر انجيرها قبل از تابستان خواهد بود كه چون بيننده آن را بيند وقتي كه هنوز در دستش باشد، آن را فرو مي‌برد.
5 و در آن روز يهوه صبايوت به جهت بقيّه قوم خويش تاج جلال و افسر جمال خواهد بود. 6 و روح انصاف براي آناني كه به داوري مي‌نشينند و قوّت براي آناني كه جنگ را به دروازه‌ها برمي‌گردانند (خواهد بود).
7 ولكن اينان نيز از شراب گمراه شده‌اند و از مسكرات سرگشته گرديده‌اند. هم كاهن و هم نبي از مسكرات گمراه شده‌اند و از شراب بلعيده گرديده‌اند. از مسكرات سرگشته شده‌اند و در رؤيا گمراه گرديده‌اند و در داوري مبهوت گشته‌اند. 8 زيرا كه همه سفره‌ها از قي و نجاست پر گرديده و جايي نمانده است.
9 كدام را معرفت خواهد آموخت و اخبار را به كه خواهد فهمانيد؟ آيا نه آناني را كه از شير باز داشته و از پستانها گرفته شده‌اند؟ 10 زيرا كه حكم بر حكم و حكم بر حكم، قانون بر قانون و قانون بر قانون اينجا اندكي و آنجا اندكي خواهد بود.
11 زيرا كه با لبهاي الكن و زبان غريب با اين قوم تكلّم خواهد نمود. 12 كه به ايشان گفت: «راحت همين است. پس خسته شدگان رامستريح سازيد و آرامي همين است.» امّا نخواستند كه بشنوند. 13 و كلام خداوند براي ايشان حكم بر حكم و حكم برحكم، قانون بر قانون و قانون بر قانون، اينجا اندكي و آنجا اندكي خواهد بود تا بروند و به پشت افتاده، منكسر گردند و به دام افتاده، گرفتار شوند. 14 بنابراين، اي مردان استهزا كننده و اي حاكمان اين قوم كه در اورشليم‌اند كلام خداوند را بشنويد. 15 از آنجا كه گفته‌ايد با موت عهد بسته‌ايم و با هاويه همداستان شده‌ايم، پس چون تازيانه مهلك بگذرد به ما نخواهد رسيد زيرا كه دروغها را ملجاي خود نموديم و خويشتن را زير مكر مستور ساختيم.
16 بنابراين خداوند يهوه چنين مي‌گويد: «اينك در صهيون سنگ بنيادي نهادم يعني سنگ آزموده و سنگ زاويه‌اي گرانبها و اساس محكم پس هر كه ايمان آورد تعجيل نخواهد نمود. 17 و انصاف را ريسمان مي‌گردانم و عدالت را ترازو و تگرگ ملجاي دروغ را خواهد رُفْت و آبها ستر را خواهد برد. 18 و عهد شما با موت باطل خواهد شد و ميثاق شما با هاويه ثابت نخواهد ماند و چون تازيانه شديد بگذرد شما از آن پايمال خواهيد شد. 19 هر وقت كه بگذرد شما را گرفتار خواهد ساخت زيرا كه هر بامداد هم در روز و هم در شب خواهد گذشت و فهميدن اخبار باعث هيبت محض خواهد شد.» 20 زيرا كه بستر كوتاهتر است از آنكه كسي بر آن دراز شود و لحاف تنگتر است از آنكه كسي خويشتن را بپوشاند. 21 زيرا خداوند چنانكه در كوه فراصيم (كرد) خواهد برخاست و چنانكه در وادي جبعون (نمود) خشمناك خواهد شد، تا كار خود يعني كار عجيب خود را بجا آورد و عمل خويش يعني عمل غريب خويش را به انجام رساند. 22 پس الا´ن استهزا منماييد مبادا بندهاي شما محكم گردد، زيرا هلاكت و تقديري را كه از جانب خداوند يهوه صبايوت بر تمامي زمين مي‌آيد شنيده‌ام.
23 گوش گيريد و آواز مرا بشنويد و متوجّه شده، كلام مرا استماع نماييد. 24 آيا برزگر، همه روز به جهت تخم پاشيدن شيار مي‌كند و آيا همه وقت زمين خود را مي‌شكافد و هموار مي‌نمايد؟ 25 آيا بعد از آنكه رويش را هموار كرد، گشنيز را نمي‌پاشد و زيره را نمي‌افشاند و گندم را در شيارها و جو را در جاي معيّن و ذرّت را در حدودش نمي‌گذارد؟ 26 زيرا كه خدايش او را به راستي مي‌آموزد و او را تعليم مي‌دهد. 27 چونكه گشنيز با گردون تيز كوبيده نمي‌شود و چرخ ارابه بر زيره گردانيده نمي‌گردد، بلكه گشنيز به عصا و زيره به چوب تكانيده مي‌شود. 28 گندم آرد مي‌شود زيرا كه آن را هميشه خرمنكوبي نمي‌كند و هرچند چرخ ارابه و اسبان خود را بر آن بگرداند، آن را خُرد نمي‌كند. 29 اين نيز از جانب يهوه صبايوت كه عجيب‌الّراي و عظيم‌الحكمت است، صادر مي‌گردد.
ترجمه تفسیری
واي بر سامره! واي براين شهري كه با دره‌هاي حاصلخيز احاطه شده و مايه افتخار ميگساران اسرائيل است! شراب، رهبران اسرائيل را از پاي درآورده است. جلال اسرائيل كه همانند تاج گلي بر سر رهبرانش بود، در حال پژمردن است. 2 خداوند كسي را دارد كه زورآور و توانا است. خداوند او را مانند تگرگ شديد و طوفان‌مهلك و سيلاب خروشان بر سرزمين اسرائيل مي‌فرستد تا آن را فرا بگيرد. 3 آنگاه شهري كه مايه افتخار ميگساران اسرائيل است زير پاها پايمال خواهد شد. 4 شـكوه و زيبايي دره‌هاي حاصلخيز آن ناگهان از بين خواهد رفت درست مانند نوبر انجير كه به محض ديده شدن بر سر شاخه‌ها، چيده و خورده مي‌شود.
5 روزي خواهد آمد كه خداوند قادر متعال، خود براي بازماندگان قومش تاج جلال و زيبايي خواهد بود. 6 او به قضات توانايي تشخيص خواهد بخشيد و به سربازان قدرت خواهد داد تا از دروازه‌هاي شهر دفاع كنند.
7 اما اينك اشخاص مست اورشليم را اداره مي‌كنند! حتي كاهنان و انبيا نيز مستند؛ شراب ايشان را چنان مست و گيج كرده كه قادر نيستند پيامهاي خدا را دريابند و آنها را به مردم رسانده، آنان را ارشاد كنند. 8 سفره‌هايشان پر از استفراغ و كثافت است و هيچ جاي پاكيزه‌اي ديده نمي‌شود.
9 آنها مي‌گويند: «اشعيا به چه كسي تعليم مي‌دهد؟ چه كسي به تعليم او احتياج دارد؟ تعليم او فقط براي بچه‌ها خوب است! 10 او هر مطلبي را بارها براي ما تكرار مي‌كند و كلمه به كلمه توضيح مي‌دهد.»
11 چون مردم به اين تعليم گوش نمي‌دهند، خدا قوم بيگانه‌اي را خواهد فرستاد تا به زبان بيگانه به آنها درس عبرت بدهند! 12 خدا مي‌خواست به ايشان آرامش و امنيت ببخشد، اما ايشان نخواستند از او اطاعت كنند. 13 پس خداوند هر مطلبي را بارها براي ايشان تكرار خواهد كرد و كلمه به كلمه توضيح خواهد داد. اين قوم افتاده، خرد خواهند شد و در دام خواهند افتاد و سرانجام اسير خواهند شد.
14 پس اي حكمرانان اورشليم كه همه چيز را به باد مسخره مي‌گيريد، به آنچه خداوند مي‌فرمايد توجه كنيد. 15 شما مي‌گوييد كه با مرگ معامله كرده‌ايد و با دنياي مردگان قرارداد بسته‌ايد. اطمينان داريد كه هرگاه مصيبتي رخ دهد هيچ گزندي به شما نخواهد رسيد؛ اما بدانيد كه اين اطمينان باطل است و شما خود را فريب مي‌دهيد. 16 اينك خداوند چنين‌مي‌فرمايد: «من يك سنگ زير بنا در صهيون مي‌گذارم يك سنگ گرانبها، يك سنگ آزموده شده، يك اساس محكم؛ هر كه بر آن اطمينان كند مضطرب نخواهد شد. 17 انصاف، ريسمان آن و عدالت، شاقول آن خواهد بود.»
بارش تگرگ پناهگاه شما را كه بر دروغ استوار است ويران خواهد كرد و سيل مخفيگاه شما را خواهد برد. 18 قراردادي كه با مرگ و دنياي مردگان بسته‌ايد باطل خواهد شد، بنابراين وقتي مصيبت بيايد شما را از پاي درمي‌آورد. 19 مصيبت روز و شب بسراغتان خواهد آمد و شما را گرفتار خواهد كرد. هر بار كه پيامي از خدا بشنويد وحشت سراپايتان را فرا خواهد گرفت. 20 شما مانند كسي خواهيد بود كه مي‌خواهد بخوابد اما بسترش كوتاهتر از آنست كه بر آن دراز بكشد و لحافش تنگتر از آنكه او را بپوشاند. 21 خداوند با خشم و غضب خواهد آمد تا كارهاي شگفت‌انگيز خود را به انجام رساند همانگونه كه در كوه فراصيم و دره جبعون اين كار را كرد. 22 پس، از تمسخر دست برداريد مبادا مجازات شما سنگينتر شود، زيرا خداوند، خداي قادر متعال به من گفته كه قصد دارد تمام زمين را نابود كند.
حكمت خداوند
23 بمن گوش كنيد! به سخنان من توجه كنيد! 24 يك كشاورز تمام وقت خود را صرف شخم زدن زمين نمي‌كند. 25 او مي‌داند كي بايد آن را آماده كند تا در آن تخم بكارد. مي‌داند تخم گشنيز و زيره را كجا بپاشـد و بذر گنـدم و جو و ذرت را كجا بكارد. 26 او مي‌داند چه كند زيرا خدايـش به او ياد داده است. 27 او هرگز براي كوبيدن گشنيز و زيره از خرمن‌كوب استفاده نمي‌كند، بلكه با چوب آنها را مي‌كوبد. 28 براي تهيه آرد، او مي‌دانـد چه مـدت بايـد گندم را خرمنكوبي كند و چگونه چرخ عرابه خود را بر آن بگرداند بـدون اينكه اسبان عرابـه، گنـدم را له كنند. 29 تمام اين دانش از خداوند قادر متعال كه رأي و حكمتش عجيب و عظيم است صادر مي‌گردد.
راهنما
باب 28 . توبيخ سامره و اورشليم
در اين باب، اشعيا از رؤياهاي «آن روز» بيرون مي‌آيد و قوم اسرائيل را كه خود را به شهوات گوناگون سپرده بود به سختي مورد سرزنش قرار داده، آنها را همچون باب 22 از مصيبت‌هاي ناشي از گناهانشان مطلع مي‌سازد. ظاهراً اين نبوت پيش از سقوط سامره به سال 721 ق.م. بوده است. «زيبايي جلال» مذكور در آية 1 به سامره اشاره مي‌كند كه پايتخت حكومت شمالي بود و بر تپه‌اي بسيار زيبا و در ميان دره‌اي سرسبز و ثروتمند قرار داشت كه داراي باغ‌ها و قصرهاي متعددي بود. منظور از «زورآور و توانا» در آية 2، قدرت آشوريان است كه پس از يك حملة سه ساله، بالاخره سامره را فتح كرد اما در پشت «دروازه‌ها»ي اورشليم (آية 6) ناكام مانده، متوقف شد. افراد عياش و گناهكار، هشدارهاي اشعيا را بچگانه تلقي كردند (آيات 9-10). اشعيا در آيات 11-13 اخطارهاي خود را تكرار مي‌كند اما اين بار اظهار مي‌دارد كه بندگي آشوريان باعث خواهد شد تا هشدارهاي او را درك نمايند. آيات 14-22 بيانگر استهزاي سران اورشليم مي‌باشد. حزقيا پادشاه خوبي بود اما بسياري از اشراف حكومتش، يهوه و اشعيا را مورد تمسخر قرار داده، بر قدرت خود و سرزمين مصر متكي بودند. «با موت عهد بستن» (آية 15) بيان استهزاءآميزي است از اعتماد بي‌اساس آنها. «سنگ زاويه» (آية 16) وعدة خدا به داود بود كه آنها بايد بر آن توكل مي‌داشتند. «كار عجيب» (آية 21) اشاره‌اي است به داوري خدا كه قوم خود را توسط شمشير غريبان تنبيه مي‌كند. در آيات 23-29 از تسلي و آرامي مؤمنين سخن به ميان آمده است. ظاهراً اهميت اين كلام در اين است كه قوم خدا به شفا و علاجي به موقع و متفاوت با ديگر موارد و متناسب با شرايطي كه در آن قرار داشتند، احتياج داشت.
