نگاهی کوتاه به کتاب تثنیه (بازگوئی)

1- پیدایش: رانده شدن انسان

2- خروج: رهائی

3- لاویان: همبستگی با خدا و بخشایش

4- اعداد: سرگردانی در بیابان بر اثر نافرمانی

5- رسیدن به مقصد

تثنیه نام انگلیسی خود Deuteronomy را از واژه های یونانی deuteros به معنای دوباره یا دوم و nomos به معنای قانون گرفته است. این واژه همان واژه ناموس است که امروز در زبان پارسی به کار می رود و معنای اصلی آن قانون است.

تثنیه در رابطه با یک دوره و رسیدن به مقصد است:

1- گذشتن از یک نسل و رسیدن به یک نسل تازه

2- گذشتن و رسیدن به یک دارائی تازه

3- گذشتن از یک تجربه و رسیدن به یک تجربه تازه

4- گذشتن و رسیدن به یک مکاشفه و یا آشکار شدن محبت خدا

از پیدایش تا اعداد هرگز از محبت یا عشق خداوند سخن به میان نیامده است، ولی در تثنیه برای نخستین بار از عشق شگفت انگیز خدا به انسان یاد می شود:

خداوند دل خود را با شما نبست و شمار را برنگزید از این سبب که از سایر قومها بیشتر بودید، زیرا که شما از همه قومها کمتر بودید. لیکن از این جهت که خداوند شما را دوست می داشت. و می خواست قسم خود را که برای پدران شما خورده بود، به جا آورد. (تثنیه فصل 7 آیه های 7 و 8)

ساختار کتاب: نگاهی به گذشته: فصل های 1 تا 11

نگاهی به آینده: فصل های 12 تا 34

پیام بنیادی: اطاعت یا فرمان برداری از خداوند

ای اسرائیل بشنو، یهوه، خدای ما، یهوه یگانه است. پس یهوه خدای خود را به تمامی جان و تمامی قوت خود محبت نما. (تثنیه فصل 6 آیه های 4 و 5)

عیسا مسیح این پیام اصلی را در متی بازگوئی می کند:

و یکی از ایشان که فقیه بود، از وی به طریق امتحان سوال کرده گفت: ای استاد، کدام حکم در شریعت بزرگتر است؟ عیسی وی را گفت: اینکه خداوند خدای خود را به همه دل و تمامی نفس و تمامی فکر خود محبت نما. این است حکم اول و اعظم. و دوم مثل آن است یعنی همسایه خود را مثل خود محبت نما. (متی فصل 22 آیه های 35تا 39)

حقیقت بنیادی: قدرت و وفاداری خدا، (تثنیه فصل 6 آیه 23)

اگر خداوند بنی اسرائیل را از بندگی در مصر بیرون آورد و به سرزمین موعود (کنعان) راهنمائی کرد. عیسا مسیح با رفتن بر روی صلیب و بخشایش گناهان ما را از بندگی گناه آزاد کرد و به سرزمین موعود روحانی رسانید.

پس هیچ قصاص نیست بر آنانی که در مسیح عیسا هستند. زیرا که "شریعت روح زندگی" در مسیح عیسا مرا از "شریعت گناه و مرگ" آزاد گردانید. (رومیان فصل 8 آیه های 1 و 2)

وعده بنیادی: قول یا وعده خدا به ابراهیم

تفاوت بنیادی: از بین رفتن اهمیت مکان و زمان خاص و به جای آن تکیه بر عیسا مسیح. گفت و گو با زن سامری بر سر چاه در باره پرستش خدا. (یوحنا فصل 4 آیه های 20 تا 26)