|
ترجمه قدیمی گویا
|
ترجمه قديمي(كتاب امثال سليمان)
نيكنامي از كثرت دولتمندي افضل‌است، و فيض از نقره و طلا بهتر.
2 دولتمند و فقير با هم ملاقات مي‌كنند، آفريننده هر دو ايشان خداوند است.
3 مرد زيرك، بلا را مي‌بيند و خويشتن را مخفي مي‌سازد و جاهلان مي‌گذرند و در عقوبت گرفتار مي‌شوند.
4 جزاي تواضع و خداترسي، دولت و جلال و حيات است.
5 خارها و دامها در راه كجروان است، اما هر كه جان خود را نگاه دارد از آنها دور مي‌شود.
6 طفل را در راهي كه بايد برود تربيت نما، و چون پير هم شود از آن انحراف نخواهد ورزيد.
7 توانگر بر فقير تسلّط دارد، و مديون غلام طلب‌كار مي‌باشد.
8 هر كه ظلم بكارد بلا خواهد درويد، و عصاي غضبش زايل خواهد شد.
9 شخصي كه نظر او باز باشد، مبارك خواهد بود، زيرا كه از نان خود به فقرا مي‌دهد.
10 استهزاكننده را دور نما و نزاع رفع خواهد شد، و مجادله و خجالت ساكت خواهد گرديد.
11 هر كه طهارت دل را دوست دارد و لبهاي ظريف دارد، پادشاه دوست او مي‌باشد.
12 چشمان خداوند معرفت را نگاه مي‌دارد و سخنان خيانتكاران را باطل مي‌سازد.
13 مرد كاهل مي‌گويد شير بيرون است، و در كوچه‌ها كشته مي‌شوم.
14 دهان زنان بيگانه چاه عميق است، و هر كه مغضوب خداوند باشد، در آن خواهد افتاد.
15 حماقت در دل طفل بسته شده است، اما چوب تأديب آن را از او دور خواهد كرد.
16 هر كه بر فقير براي فايده خويش ظلم نمايد، و هر كه به دولتمندان ببخشد البته محتاج خواهد شد.
كلام حكما
17 گوش خود را فرا داشته، كلام حكما را بشنو، و دل خود را به تعليم من مايل گردان،
18 زيرا پسنديده است كه آنها را در دل خود نگاه داري، و بر لبهايت جميعاً ثابت مانَدْ؛
19 تا اعتماد تو بر خداوند باشد. امروز تو را تعليم دادم.
20 آيا امور شريف را براي تو ننوشتم؟ شامل بر مشورت معرفت؛
21 تا قانون كلام راستي را اعلام نمايم، و تو كلام راستي را نزد فرستندگان خود پس ببري؟
22 فقير را از آن جهت كه ذليل است تاراج منما، و مسكين را در دربار، ستم مرسان،
23 زيرا خداوند دعوي ايشان را فيصل خواهد نمود، و جان تاراج‌كنندگان ايشان را به تاراج خواهد داد.
24 با مرد تندخو معاشرت مكن، و با شخص كج‌خلق همراه مباش،
25 مبادا راههاي او را آموخته شوي و جان خود را در دام گرفتار سازي.
26 از جمله آناني كه دست مي‌دهند مباش و نه از آناني كه براي قرضها ضامن مي‌شوند.
27 اگر چيزي نداري كه ادا نمايي پس چرا بستر تو را از زيرت بردارد.
28 حدّ قديمي را كه پدرانت قرار داده‌اند منتقل مساز.
29 آيا مردي را كه در شغل خويش ماهر باشد مي‌بيني؟ او در حضور پادشاهان خواهد ايستاد،پيش پست‌فطرتان نخواهد ايستاد.
ترجمه تفسيري
نيكنامي برتر از ثروت هنگفت است و محبوبيت گرانبهاتر از طلا و نقره.
2 دارا و ندار يك وجه مشترك دارند: هر دو آنها را خداوند آفريده است.
3 شخص زيرك خطر را پيش‌بيني مي‌كند و از آن اجتناب مي‌نمايد ولي آدم جاهل بسوي آن مي‌رود و خود را گرفتار مي‌سازد.
4 ثمره تواضع و خداترسي، ثروت و احترام و عمر طولاني است.
5 راه اشخاص بدكار از خارها و دامها پوشيده است، پس اگر جان خود را دوست داري از رفتن به راه آنها خودداري كن.
6 بچه را در راهي كه بايد برود تربيت كن و او تا آخر عمر از آن منحرف نخواهد شد.
7 فقير اسير ثروتمند است و قرض گيرنده غلام قرض دهنده.
8 هر كه ظلم بكارد مصيبت درو خواهد كرد و قدرتش در هم خواهد شكست.
9 شخص سخاوتمندي كه غذاي خود را با فقرا تقسيم مي‌كند، بركت خواهد يافت.
10 مسخره كننده را بيرون بينداز تا نزاع و مجادله و فحاشي خاتمه يابد.
11 اگر كسي پاكي قلب را دوست بدارد و سخنانش دلنشين باشد، حتي پادشـاه نيز دوست او خواهـد شد.
12 خداوند آدمهاي درستكار را محفوظ نگه مي‌دارد، اما نقشه‌هاي بدكاران را باطل مي‌كند.
13 آدم تنبل در خانه مي‌ماند و مي‌گويد: «اگر بيرون بروم شير مرا مي‌خورد.»
14 سخنان زن بدكار مانند يك دام خطرناك است و هر كه مورد غضب خداوند باشد در آن مي‌افتد.
15 حماقت در وجود بچه نهفته است، ولي تنبيه آن را از او بيرون مي‌كند.
16 آنكه بخاطر نفع خودش به فقرا ظلم كند و به ثروتمنـدان هديـه دهد، عاقبت گرفتار فقـر خواهد شد.
گفتار حكيمانه
17 به اين سخنان مردان حكيم كه به تو ياد مي‌دهم گوش فرا ده و با تمام وجود از آنها پيروي كن؛ 18 زيرا حفظ كردن آنها در دل و قرار دادن آنها بر زبان، كار پسنديده‌اي است. 19 اين سخنان را امروز به تو تعليم مي‌دهم تا اعتماد تو بر خداوند باشد. 20 اين كلمات گزيده را كه مملو از حكمت و اندرز است، براي تو نوشته‌ام 21 تا حقيقت را آنچنان كه هست به تو ياد دهم و تو نيز آن را به كساني كه از تو سؤال مي‌كنند، بياموزي.
22 اشخاص فقير را كه حامي ندارند، استثمار نكن و حق بيچارگان را در دادگاه پايمال ننما؛ 23 زيرا خداوند به داد ايشان خواهد رسيد و كساني را كه به ايشان ظلم كرده‌اند بسزاي اعمالشان خواهد رسانيد.
24 با اشخاص تندخو كه زود عصباني مي‌شوند معاشرت نكن، 25 مبادا مثل آنها شوي و زندگي خود را تباه كني.
26 ضامن ديگري نشو و تعهد نكن كه او قرض خود را پس خواهد داد، 27 زيرا اگر مجبور به پرداخت قرض او شوي و نتواني آن را بپردازي، رختخوابت را از زيرت بيرون مي‌كشد.
28 سرحد ملك خود را كه اجدادت از قديم آن را تعيين كرده‌اند، به نفع خود تغيير نده.
29 اگر كسي در كار خود ماهر باشد، بدان كه جزو افراد گمنام نخواهد بود، بلكه به دربار پادشاهان راه خواهد يافت.
راهنما
باب22 . نيك‌نامي‌از كثرت‌دولتمندي‌افضل‌است. طفل‌را در راهي‌كه‌بايد برود تربيت‌نما و چون‌پير هم‌شود از آن‌انحراف‌نخواهد ورزيد. شخصي‌كه‌نظر او باز باشد مبارك‌خواهد بود. آيا مردي‌را كه‌در شغل‌خويش ماهر باشد مي‌بيني؟ او در حضور پادشاهان‌خواهد ايستاد.
